Ebeveynler çocuklarının internette yaşadığı sorunlardan habersiz
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun “Türkiye'deki Çocukların ve Ebeveynlerin Bilinçli ve Güvenli İnternet Kullanım Deneyim ve Alışkanlıkları" ile ilgili yaptığı araştırmanın sonuçları açıklandı. Çalışmada, ebeveynlerin, çocuklarının internette yaşadığı sorunlardan habersiz olduğu bilgisine yer verildi.
BTK, 2021 yılında, Türkiye'deki çocukları ve ebeveynlerini kapsayan, “Türkiye'deki Çocukların ve Ebeveynlerin Bilinçli ve Güvenli İnternet Kullanım Deneyim ve Alışkanlıkları" adlı bir saha çalışması projesi başlattı. Proje, Milli Eğitim Bakanlığı, Atatürk Üniversitesi, Erzincan Binali Üniversitesi, Munzur Üniversitesi ve Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi işbirliği ile yürütüldü. Çalışma kapsamında 9-16 yaş grubu öğrenciler için 21, ebeveynler için 23 sorudan oluşan bir anket formu hazırlandı. 24 ilde yapılan araştırmaya, bin 111 öğrenci ve bu öğrencilerin velisi olan bin 111 kişi katıldı.
Çocuklar kişisel verilerini koruma konusunda zayıf
Araştırmadan elde edilen verilere göre, çocuklar artık eskiye oranla daha çok akıllı cihazla internete bağlanıyor. En az da okullarındaki bilgisayarları kullanıyorlar. Yaş ve internet kullanım düzeyi arttıkça internet becerileri de artıyor. Çocukların çoğunluğu interneti eğitim amaçlı kullanırken, video paylaşma ve içerik üretme amacıyla kullananlar düşük bir oranda. Dijital beceriler günden günde güçlenirken, gizlilik, kişisel verileri koruma, herhangi bir problem karşısında uygun mecralara başvurma gibi hususlarda çocuklar yeterince beceriye sahip değil.
Çalışmada cinsiyete göre internet kullanım alışkanlıkları da değerlendirildi. Buna göre az bir farkla da olsa erkek çocuklarının daha riskli davranışlarda bulunduğu ancak kızlarla aralarında oransal olarak çok büyük bir fark olmadığı görülüyor. Öte yandan 15-16 yaş grubu çocuklar, diğer yaş gruplarına göre daha fazla internet riskleri ile karşı karşıya. Ayrıca kız çocukları kendilerini rahatsız eden kişileri engelleme, gizlilik ayarlarını değiştirme ve sorunu çevrimiçi bildirme gibi çözümleri, erkeklerden daha fazla kullanıyor.
Büyük yaş grubu çocuklar sosyal medyanın etkisi altında
Anket sonuçlarına göre, küçük yaş grupları daha çok içeriklere yönelik risklerle karşılaşırken, büyük yaş grupları sosyal medyanın da etkisi ile kişilerarası problemlerle daha fazla karşılaşıyor. Ebeveynler ise büyük oranda çocuklarının internet yaşantısında onlara yardımcı olmaya çalışıyor. Anneler çocuklarına destek olma noktasında kendilerine, babalardan daha fazla güveniyor. Ancak araştırmanın sonuçlarına göre, ebeveynlerin büyük bir kısmı çocuklarının internette yaşadığı sorunlarından haberdar değil.
Yürütücülüğünü Bilgi teknolojileri Ve İletişim Kurumu’ndan Dr. Şahin Bayzan'ın yaptığı proje, Atatürk Üniversitesi'nden Doçent Dr. Türkan Karakuş Yılmaz, Doç. Dr. Engin Kurşun, Erzincan Binali Üniversitesi'nden Dr. Önder Yıldırım, Munzur Üniversitesi'nden Dr. Alper Aslan ve Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi'nden Dr. Yiğit Emrah Turgut'un yer aldığı akademik bir ekip ile tamamlandı. Projenin tamamlanmasında Milli Eğitim Bakanlığı ile de işbirliği yapıldı.