Facebook’un bağımlılık yaratan çılgın oyunu Candy Crush

Facebook’ta her 23 kişiden birini esir alan bu fenomen oyunun, neden bu kadar karşı konulmaz olduğunu araştırdık.

Vapurda, metrobüste, dolmuşta, televizyon karşısında hatta tuvalette birçok insan elinde akıllı telefonları pür dikkat ekrana kilitlenmiş renkli şekerleri patlatıyor. Yüzlerinde muzaffer bir ifade! Candy Crush’tan bahsediyorum, oyun kesinlikle bugüne kadar yapılan en güzel oyun değil, hatta zeki olduğu da söylenemez, ama bir gerçek var ki dünyanın en çok bağımlılık yapan oyunu haline gelmiş durumda. Facebook üzerinden oynanan Candy Crush her gün 140 milyon kişi tarafından oynanıyor. Bir başka deyişle Facebook’taki her 23 kişiden biri şekerleri patlatıyor.

Apple’ın verilerine göre ‘App Store’da tüm zamanların en çok indirilen uygulaması. Aynı anda da iOS, Android ve Facebook’ta bir numaraya yerleşen ilk oyun. AppData’nın verilerine göre her gün yalnızca mobil cihazlardan 700 milyon oyun oynanıyor ve oyun piyasaya çıktığından beri toplam 151 milyar kez oynandı.

Basit kurallar patlayan şekerler

Oyunun kuralları çok basit, oyuncular aynı renkteki üç veya daha fazla şekerlemeyi yanyana veya üst üste getirerek patlamalarını sağlıyor. Şu an hali hazırda 548 bölümü var ve geliştiricisi oyuna yeni bölümler ve zorluklar ekliyor. Yani oyunlar hiçbir zaman yeni zorluklardan mahrum kalmıyor. Oyunun parlak renkleri ve müziği ise kesinlikle çekiciliğini, bir başka deyişle bağımlılığı artırıyor.

Seks ve uyuşturucu bağımlılığı gibi

Psikologlar ve bilişim uzmanları oyunun tıpkı Tetris ve Bejevelled gibi insan beyninin en köklü arzularına hitap ediyor ve beynin dopamin hormonu salgılamasına sebep oluyor. Bu şu demek, tıpkı seks ve uyuşturucu bağımlılığına benzer etkiler gösteriyor.

Yılda 320 milyon dolar kazandırıyor

Oyunun geliştiricisi King şirketi her gün zorlu bölümleri para ödeyerek geçen bağımlılardan 875 bin 382 dolar kazanıyor. Oyun analizleri yapan Think Gaming’e göre bu yılda 320 milyon dolar demek! En popüler mobil oyunlardan Angry Birds’ün günde 6 bin 381 dolar kazandırdığı düşünülünce ekonomik bağımlılık da ortaya çıkıyor. King’in araştırmasına göre oyunu en çok 25 ile 55 yaş arası orta sınıftan kadınlar oynuyor.

Psikolojik olarak bitmeyen heyecan

Nottingham Üniversitesi’nden Prof. Mark Griffiths, Candy Crush’ı “bitmeyen” oyun olarak görüyor. Kadınların oyuna bağımlılığını da sürekli talepkâr olma psikolojisine bağlıyor. Prof. Griffiths bağımlılığı şöyle anlatıyor, “Candy Crush yüzde yüz dikkat gerektiriyor. Bir de psikolojik olarak ‘hiç bitmemesi’ hep daha fazla isteyen, orta sınıf kadınlar için psikolojik bir zaaf”

Şekerleri patlatmak çok zor

Candy Crush Facebook’tan oynandığı için arkadaşlarınızı size “can” veriyor ve oyuna devam edebiliyorsunuz. 33, 70, 79, 97, 125, 147, 165, 252 ve 410’uncu bölümler adeta oyunun bağımlılarını delirten, uykularını kaçıran, bol para ve can harcatan noktaları. King’in yaptığı ankete göre oyuncuların yüzde 18’i, 65’nci bölümün en zor geçilen etap olduğunu söylüyor. Yüzde 28’i zamana karşı oynanan oyunlardan şikayetçi, yüzde 26’sı fındık, kiraz gibi malzemeleri yok etmeyi sevmiyor.

Psikologlara göre insan psikolojisinin zaafları bu oyunda

Bekletiyor: Oyun bölümleri geçmek için üç gün ile 30 dakika arası kullanıcıları bekletiyor. Bu sırada oyuncu beyininde oyunu oynamaya devam ediyor ve bağımlılık başlıyor.

Tatlı sözler söylüyor: Bölüm geçtikçe ya da şeker patlattıkça oyun motive edici güzel sözler söylüyor.

Tek el ile oynanabiliyor: Her yerde kolayca oynanması bağımlılığa etken.

Her zaman daha fazlası geliyor: Oyun her gün geliştiriliyor ve yeni bölümler ekleniyor. 200 bölüm ile başladı şu an 548’inci bölümde ve devamı da gelecek.

İster para öde ister bedava oyna: Oyun ücretsiz ama isterseniz kolayca para ile zorlu bir bölümü atlayabilirsiniz. Psikologlar bunun güce sahip olma duygusunun tetiklenerek bağımlılığı arttırdığı görüşünde.

Kaçış fırsatı sunuyor: Günlük stresten başka bir strese giderek uzaklaştırıyor.