Bir parça çikolata ve bir fincan kahve safra taşını önler
Safra kesesi taşlarının oluşmasına yol açan birden çok faktör bulunuyor. Liv Hospital Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Kemal Dolay, basit beslenme yöntemleriyle hastalığın önüne geçmenin mümkün olduğunu söylüyor.
Vatan Haber
Safra taşı oluşumu, en sık görülen hastalıkların başında yer alıyor. Her yaş grubunda görülse de genç yaş kadınlarda erkeklere göre 3 kat daha fazla görülüyor. Genellikle belirti vermeyen safra taşı, şiddetli karın ağrısı ve bulantı-kusma ile giden safra kesesi iltihabına neden olabildiği gibi, safra kanalına düşüp sarılık, hatta ölümle sonuçlanabilen safra yolu ve pankreas iltihaplarına da neden olabiliyor. Liv Hospital Genel Cerrahi ve Hepatopankreatobilier Uzmanı Prof. Dr. Kemal Dolay, bir parça çikolata ve bir fincan kahvenin safra taşını önleyebileceğini belirterek tavsiyelerde bulunuyor.
Safra kanalı taşlarına ameliyatsız çözüm: ERCP
Ameliyatı geciktiren hastalarda safra taşı kanala düşerse sarılık, karaciğer ve pankreas iltihaplarına neden olabilir ve acil tedavi gerektirir. Bu durumda ERCP dediğimiz, ağızdan endoskopi yöntemiyle 12 parmak bağırsağına açılan bölüme girilerek 5-15 dakikalıkbir işlemle bu taşları ameliyatsız almak mümkün olmaktadır. Bu yöntemle başta safra kanalı olmak üzere safra yolunda taş varlığında, safra yollarında akut iltihap durumunda, taşa bağlı sarılık veya pankreatit gelişen hastalarda, pankreas kanseri veya safra yolu kanserine bağlı tıkanma sarılığı gelişen hastalarda şikayetleri çözmek mümkün olmaktadır.
Taş oluşumunu önlemek mümkün
- Düzenli spor safra kesesi taşı oluşumunu yüzde 30 önler.Düşüklüğü ve trigliserid yüksekliği safra kesesi taşı oluşumun artırır.
- Fiberden yüksek beslenme ve yeterli kalsiyum alımı safra kesesi taşını azaltır.
- Düzenli beslenme de safra kesesi taşı oluşumunu azaltır.
- Düzenli meyve ve sebze tüketimi, yeterli C vitamini alımı safra kesesi taşını önler.
- Kahve safradaki kolesterolu azaltarak, intesitinal motiliteyi arttırarak safra kesesi taşı oluşumunu azaltır.
- Yüksek kalorili ve aşırı etle beslenme safra kesesi taşı oluşumunu artırır.
Öğün atlamayın
Karaciğer, günlük 1 litre safra üretir ve açlık durumunda bunu safra kesesinde koyulaştırarak depolar. Yemekten yarım saat sonra safra kesesi kasılarak içindeki safrayı, besinler sindirilsin diye bağırsağa bırakır. Safranın içinde çeşitli tuzlar, kolesterol ve safra boyaları gibi maddeler bir denge içinde bulunur. Herhangi bir nedenle (aşırı yağlı beslenme, hızlı kilo alma-verme, kolesterol yüksekliği, geçirilmiş mide ve ince bağırsak ameliyatları vb) bu denge bozulursa safra kesesindeküçük taşlar oluşur. Özellikle sabah kahvaltısını atlayan kişilerde, profesyonel yardım almadan şok diyetlerle hızlı kilo veren kişilerde safra kesesi uzun süre kasılmadan beklediği için safra taşı oluşma riski artar. Bu nedenle atlanan öğünlerde 30-40 gram bitter çikolata yiyen ve 1 fincan kahve içenlerde safra taşı oluşumunu azalacaktır.
1 günde taburcu olunuyor
Safra taşına bağlı şikayetleri başlayan hastalarda tböbrek taşı gibi taşların kırılması söz konusu değildir ve safra kesesinin taşlarla birlikte ameliyatla alınması şarttır. Altın standart kapalı yöntem dediğimiz, karın duvarı kesilmeden 3-4 adet küçük delikten yapılan laparoskopikameliyattır. Avantajı hasta 1 gün yatar, hatta Batıda bazı merkezlerde aynı akşam taburcu edilmektedir. Ağrı ve işe dönme süresi ameliyata göre çok kısadır.
Hamileler de yemeli
Hamileliğinin ilk aylarında aşırı kusma yaşayan kadınlarda da safra taşı riski artar. Bu durumdaki hamile kadınlarımız da yemek yiyemediği dönemde az miktar bir çikolata ve kahve ile safra taşı oluşumunu azaltabilir.
Akdeniz diyeti safra taşına bağlı ameliyatları azaltır
Fransa’da 1925 ve 1950 yılları arasında doğmuş 1 milyon 33 bin 550 kadından 64 bin 52’si alışmaya dahil edilmiş. Ortalama 18 yıl 2 yılda bir takip edilmiş ve 2 tür diyet uygulanmış. Batı diyeti (Yüksek kalorili, yağlı et, yumurta, pirinç/makarna, pizza, turta, patates, kek, yüksek kalorili alkollü içecekler, mayonez) ve Akdeniz diyeti (Balık, deniz ürünleri, bitkisel ürünler, taze meyve, sebze, zeytin yağı, tam tahıl ekmeği). İki diyeti yapanlar karşılaştırıldığında Akdeniz diyeti ile beslenenlerin, Batı tipi beslenenlerden yüzde 13-27 oranında daha az safra kesesi ameliyatı olduğu tespit edilmiş. Ayrıca Akdeniz diyeti kardiyovasküler hastalıklar ve kansere bağlı ölümleri de azaltıyor.