Oy kullanacaklar dikkat! Hapis cezası var

YEREL seçimde oy verme işlemi yurdun doğusundaki 32 ilde saat 07.00’de başladı, diğer illerde saat 08.00’de başlayacak. Önümüzdeki 5 yıl süreyle görev yapacak yerel yöneticilerin belirleneceği seçimde oy verme işlemi, bir saat erken başlayan illerde saat 16.00’da, diğer illerde saat 17.00’de sona erecek.

Bugün sandıktan çıkacak sonuç sadece belediye başkanlarını değil, büyük oranda Türkiye’nin yakın geleceğini belirleyecek. 26 partinin yarışacağı seçimde 52.695.831 seçme oy kullanacak. 2.505.901 genç ise ilk kez oy kullanacak.

TC’li kimlik belgesi bulundurulmalı

Oy verme işlemi doğu tarafındaki 32 ilde 07.00-16.00, batıda ise 08.00-17.00 arasında yapılacak. Oy kullanmak için T.C. numarası bulunan kimlik belgesi göstermek şart. Oyun geçerli sayılması için ‘evet’ mührünün taşmaması ve oy pusulasında çizik olmaması gerekiyor.

Sandığa cep’le girmek yasak

Bugün 06.00’dan gece 24.00’e kadar alkollü içki satılması ve restoranlarda alkollü içki verilmesi yasak. Oy verme işlemi bitene kadar eğlence yerleri de kapalı. Sandık alanında cep telefonu ile konuşmak, oy veren seçmenleri rahatsızetmek, birinin ardından oy kabinine girmek de yasak.


52 milyon seçmen bugün 81 il ve 957 ilçede belediye başkanları, meclisi üyeleri ve muhtarlarını seçmek için sandığa gidiyor. Aday sayısı 1.5 milyonu aşıyor...

Türkiye’de 52 milyon 695 bin seçmen, 194 bin 310 sandıkta oy kullanacak. Adayların kıyasıya yarışacağı seçimlerde siyasi parti adayları, belediye meclis üyeleri, muhtarlar ve azalar için büyük önem taşıyor. Türkiye genelinde halihazırda 53 bin muhtarın görev yaptığı, bugün yapılacak seçimlerde 150 binden fazla muhtar adayının yarışacağı ifade ediliyor. Seçimlere katılacak her bir muhtar adayının 8 azası olduğu, belediye başkan adayları, meclis üyeleri ile birlikte Türkiye genelinde 1.5 milyon adayın bugün sandıktan çıkacak sonucu bekleyeceği dile getiriliyor. Seçilenlerin devletten alacakları ödenekler ise şimdiden herkesin merak konusu.

Azalara maaş yok

Seçim kazanan bir muhtar, devletten her ay 871 lira ödenek alacak. Türkiye Muhtarlar Derneği Muhtarlar Federasyonu Başkanı Ramazan Özünal ise ekonomik tabloyu şöyle anlatıyor: “15 Ocak itibarıyla ödenek rakamı 460 liradan, 871 liraya çıkarıldı. Türkiye’de 53 bin muhtar görev yapıyor. Her mahallede en az 3 adayın yarışa gireceğini düşünürseniz, 150 binden fazla muhtar adayı seçilmek için ter dökecek. Nüfusu bin, 2 bin arasında olan köylerde aza sayısı 12’yi buluyor. Dolayısıyla adayların sayısı 1.5 milyonu buluyor. Muhtarlık seçimleri çok ciddi bir arenadır. Elektrik, su, telefon, internet, kırtasiye giderleri muhtarlara aittir ve kendi ceplerinden karşılarlar. Hatta bazı yerlerde ofis kirasını muhtar akadaşlarımız cebinden ödemektedir. Aylık Bağ-Kur primlerimizi de kendi cebimizden öderiz. İçişleri Bakanlığı, valiliklere ödenek tahsil eder. Valilik ise her ay anlaşmalı bir bankanın hesabına bu ücreti yatırır. Ancak azalar devletten maaş almazlar.”

Siyasete geçiş kapısı

“Muhtarlık eskiden kazançlıydı. Artık kazançtan çok cebimizden masraf ettiğimiz bir hizmet birimi haline geldi. Vatandaş, nüfus müdürlüklerine giderek birçok evrakını alabiliyor. Büyükşehirlerde muhtarlık yapan bir kişi aylık 500 ile 1500 lira arasında mühür tasdik ücreti kazanır. Masrafları hesapladığınızda cebine giren para olmaz. Bu rakam kırsalda çok daha düşüktür. Muhtarlık tanınmanızı sağlar ve siyaset arenasına geçiş kapısıdır.”

Encümen üyeleri ne kadar alıyor?

Belediye encümenlerinin Huzur Hakkı ödenekleri ise yerleşim biriminin nüfusuna göre veriliyor. Oranlar ise şöyle:

- Nüfusu 10 bine kadar olan beldelerde 260 lira

- 10 binden 50 bine kadar olan beldelerde 335 lira

- 50 binden 200 bine kadar olan beldelerde 445 lira

- 200 binini üzerinde olan beldelerde 555 lira

- Büyükşehir Belediye Encümen Başkanı ve seçilmiş üyelerinin Huzur Hakları yaklaşık 890 lira. Encümen memur üyelerine ise bu tutarların yarısı ödeniyor. İl Genel Meclisi Başkanı yaklaşık 450 lira, İl Genel Meclisi Üyeleri ise yaklaşık 160 lira para alıyorlar.

194 bin sandık

52 milyon 695 bin 831 seçmen, 194 bin 310 sandıkta oy kullanacak. 169 bin 213 sandığın bulunduğu mahallelerde 48 milyon 55 bin 316 kişi oy verecek. Seçmen sayısının 3 milyon 820 bin 321 olduğu köylerde ise 21 bin 718 sandık bulunuyor.

Başkanların maaş farkı

Belediye Meclis Üyeleri Derneği Başkanı Fuat Yılmaz, İstanbul, Ankara ve İzmir gibi nüfus yoğunluğu fazla olan illerde büyükşehir belediye başkanlarının aylık maaşlarının 17 ile 23 bin lira arasında değiştiğini belirtiyor: “Büyükşehir belediye başkanlarının misafir ve konuk ağırlama gibi masrafları için de karşı örtülü ödenekleri oluyor.

Büyükşehirde 15 bin lira

İstanbul, Ankara, İzmir gibi büyükşehirlerin ilçe belediye başkanları ise ortalama olarak 11 ile 15 bin lira arasında maaş alacaklar. İl belediye başkanlarının maaş ortalaması ise 7 ile 15 bin lira arasında değişirken, Anadolu’daki ilçe belediye başkanlarının maaşı 3 bin 500, 4 bin 500 lira arasında değişkenlik gösteriyor. Ülke genelinde yaklaşık 35 bin belediye meclis üyesi görev yapıyor. Bunlar katıldığı toplantı sayısına göre huzur hakkı adı altında bir miktar para alıyor. Bir belediye meclis üyesi büyükşehirlerde ayda 450 ila 600 lira il ve ilçelerde ise 250-330 lira kazanıyor.

Oy kullanırken bunlara dikkat

- Sandık kurulunca verilen ve o seçim için düzenlenmiş biçim ve renkte olmayan, arkasında “Türkiye Cumhuriyeti Yüksek Seçim Kurulu” filigramı ve sandık kurulu mührü bulunmayan oy pusulaları ile hiçbir yerine “evet” mührü basılmamış, siyasi partilere veya bağımsız adaylara ayrılan alanlardan birden fazlasına “evet” mührü basılmış oy pusulaları geçerli sayılmayacak.

- Sandığın ait olduğu seçim çevresinden başka bir seçim çevresi için düzenlenmiş oy pusulaları geçerli kabul edilmeyecek. Bütünlüğü bozacak şekilde yırtılmış veya koparılmış, üzerinde “evet” mührü dışında veya “evet” mührü yerine herhangi bir özel işaret, isim, imza kaşesi, mühür veya parmak izi basılan, üzerinde yer alan siyasi partilere veya bağımsız adaylara ait bölümleri belirgin şekilde karalanmış, çizilmiş veya işaretlenmiş olan oy pusulaları da geçersiz olacak.

- Üzerinde yer alan matbu yazıların ve şekillerin dışında yazılar, harfler veya sayılar yazılmış, şekiller çizilmiş birleşik oy pusulaları geçerli kabul edilmeyecek. Zarfın içinde el ilanı, broşür ya da özel bir işaret, yazı, şekil taşıyan kağıt veya işaret amacı taşıyan herhangi bir madde çıkması halinde bu zarftan çıkan oy pusulaları hesaba katılmayacak.

- Seçmenin kimlik tespitinde, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasını taşıyan nüfus cüzdanı, resmi daireler veya iktisadi devlet teşekküllerince verilen soğuk damgalı kimlik kartı, pasaport, evlenme cüzdanı, askerlik belgesi, sürücü belgesi, avukatlık kimlik belgesi gibi kimliğini tereddütsüz ortaya koyan resimli, resmi nitelikteki belgelerden birinin ibrazı gerekecek.

- Üzerinde Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası olmayan resimli ve resmi bir kimlik belgesi ibraz eden seçmenin oy kullanabilmesi için bu belgelerin yanında ayrıca seçmen bilgi kağıdını veya nüfus müdürlüklerince verilmiş nüfus kayıt örneğini ibraz etmesi şart olacak.

- YSK’ca belirlenen oy vermenin bitiş saati geldiği halde sandık başında oylarını vermek üzere bekleyen seçmenler varsa, sandık kurulu başkanı bunları saydıktan sonra sırayla oylarını kullanmalarına izin verecek.




3 yıldan 5 yıla hapis

Seçim kurullarıyla bu kurulların başkanlarının seçimin düzenle yürütülmesini sağlamak amacıyla aldıkları karar ve tedbirlere herkesin riayet etmesi gerekecek. Görevliler ve vatandaşların kasıtlı eylemleri nedeniyle seçim suçu işlemeleri durumunda yaptırımı ağır cezalarla karşı karşıya kalacak.

Suç olan eylemler

Seçimde başkasının adına oy veren veya vermeye teşebbüs edenler, mükerrer oy kullanan veya kullanmaya teşebbüs edenler 3 yıldan 5 yıla kadar hapisle cezalandırılacak. Oy sandığının yerini değiştiren, sandığı açan, çalan veya tahrip edenler ya da içindeki oy zarflarını alan, çalan ve değiştirenlere 3 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası verilecek. Sandık başında seçmenlerin imzalarını koydukları sandık seçmen listesine gelmeyenler adına sahte imza atmak, mühür koymak veya parmak basmak gibi hileli bir hareket ile sandığa oy atan veya arttıranlara 3 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası verilecek, bu kişilere para cezası da uygulanacak. Seçim günü umuma açık yerlerde içki verenler, satanlar veya içenler, açık ya da kapalı şişelerde içki satanlar ve alanlar 3 aydan 6 aya kadar hapisle cezalandırılacak. Silah taşıma yasağına aykırı hareket edenler hakkında da adli para cezası verilecek.



Liderler sandık başında

Devletin zirvesi ve parti liderleri bugün sandık başına gidecek. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, yine Ankara’da oy kullanacak. Gül, Çankaya Köşkü’nün yakınındaki Çankaya İlkokulu’nda eşi Hayrünnisa Gül ile birlikte sandık başında olacak. Genelkurmay Başkanı Necdet Özel ve kuvvet komutanları da aynı okulda oy kullanacak. Meclis Başkanı Cemil Çiçek, Ankara’nın Gölbaşı ilçesinde oy verecek. Başbakan Erdoğan ve eşi Emine Erdoğan, İstanbul’un Üsküdar ilçesindeki Burhaniye İlköğretim Okulu’nda oy kullanacak. Kaydını İstanbul’dan Ankara’ya aldıran CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu ise Çukurambar’daki Arjantin İlköğretim Okulu’nda sandığa gidecek. MHP lideri Devlet Bahçeli’nin oy vereceği adres ise Ankara’daki Anıttepe ilkokulu. BDP lideri Selahattin Demirtaş ise oyunu, Diyarbakır’ın Kayapınar ilçesindeki Şehit Jandarma Üsteğmen Tevfik Pehlivan Ortaokulu’nda sandığa atacak.