Gazete satışları

Son günlerde Türkiye'de "işlerin iyiye gittiğinin" kanıtlarından biri olarak gazete satışlarının ve okunma oranının hiç de kötü olmadığı gösteriliyor.

Ne yazık ki, neresinden toplanırsa toplansın, Türkiye'de gazete satışları, ait olduğumuzu iddia ettiğimiz uluslararası toplumlardaki ortalamaların çok gerisindedir.

Ülkelerde gazete satışlarının ulusal ölçeği olarak 1000 kişiye satılan gazete adedi alınıyordu. Son zamanlarda her 1000 yetişkine, yani 18 yaşın üzerindeki kişiye satılan gazete sayısı da yeni bir ölçüm yöntemi olarak kullanılmaya başlandı.

İki ölçme yöntemiyle de elde edilmiş sonuçlan yan yana koyarak bir tablo çıkaralım. Her sırada ilk sayı o ülkedeki her 1000 kişiye satılan gazete adedini, ikinci sayı da her 1000 yetişkine satılan gazete adedini göstermektedir.

Ortaya şöyle bir tablo çıkıyor:

Norveç..............588......720
Japonya............577......667
Finlandiya.........455......545
İsveç................430.......541
İsviçre..............377.......454
Avusturya........329.......374
İngiltere...........317.......409
Almanya...........303.......375
Danimarka.......300........347
Lüksemburg.....288........352
Y.Zelanda.........223........223
ABD..................201........264
İrlanda.............199........191
Tayland............194........253
Çek Cumh........175........199
Estonya...........175.........237
Slovenya..........173........215
Slovakya..........171........126
Avustralya........168........196
Kanada.............167........205
Macaristan........167........194
Belçika..............158........186
Fransa..............145........190
Rusya...............141.........199
Bulgaristan.......134.........203
Malezya............115.........130
Hırvatistan........112.........154
İspanya............109.........129

Ve bunlar da Türkiye'nin sayıları:

1000 kişiye 47 gazete

1000 yetişkine 77 gazete

Gelişmiş ülkeler arasında ya da Batımızda, Türkiye'ye yakın derecede az gazete okuyan iki ülke vardır. Biri Portekiz (1000 yetişkinin 83'ü), diğeri Yunanistan (1000 yetişkinin 78'i).

Ve ne yazık ki bu iki ülkede de dergi yayıncılığı ve dergi satışları da Türkiye ile kıyaslanamayacak kadar gelişmiştir.

* Türkiye'de genel yoksulluk düzeyine göre satılan gazete sayısının yeterli hatta iyi olduğunu savunanlar bir de gazete fiyatlarına bakmalıdırlar.

Birkaç örnek verelim:

Fransız ve Belçika gazeteleri 1-1,20 euro'ya satılıyor. Yani 2 milyon lira diyelim.
Yunan gazeteleri 1 euro'dur. Yani 1 milyon 800 bin lira.

Hollanda'nın en çok satan gazetesi Die Telegraph 1,75 euro'ya; Almanya'da ciddi gazete Frankfurter Allgemeine 1,50 euro'ya (2 milyon 700 bin lira), popüler gazete Bild, 0.5 euro'ya (900 bin lira) satılmaktadır.

İngiliz Times'in tabloid versiyonu büyüğünün yarı fiyatına, 0.5 euro'ya satılmaktadır.

New York Times'ın fiyatı hafta içi 1 dolar, pazar günü 5 dolardır.

Aklı selimle değerlendirildiği takdirde bu sayılar, "işlerin ne kadar iyiye gittiği" konusunda yeterince fikir veriyor.