Dijital dünyada insanları yönlendirmek ve manipüle etmek geleneksel dünyaya göre çok daha kolay. Seçim sonuçlarına etki etmekten rejim yıkmaya varıncaya kadar birçok olayın fitili dijital dünyadan ateşlendi. Peki bu dijital dünyayı kim yönetiyor?
Şu anda dünyanın en büyük 5 teknoloji şirketi sırasıyla Apple, Alphabet (Google), Microsoft, Amazon ve Facebook. ABD merkezli bu 5 şirketin piyasa değeri 3,7 trilyon dolar ile ABD teknoloji borsası NASDAQ’ın neredeyse yarısına eşit. New York Times teknoloji yazarı Farhad Manjoo, bu 5 şirket için ¨korkutucu beşli ¨ ifadesini kullanmış ve birçok hükümetten daha güçlü olduklarına dikkat çekerek uyarıda bulunmuştu. Bu 5 şirket yaptıkları satın almalar ile hem büyümelerini sürdürüyorlar hem de potansiyel rakiplerini ortadan kaldırıyorlar.
Apple
Apple, Steve Jobs ile özdeşleşen hikayesiyle teknoloji dünyasının en büyük şirketi konumunda. Şirketin 922 milyar dolarlık piyasa değeri adım adım 1 trilyon dolara doğru ilerliyor. 1976 yılında kurulan Apple, büyük sıçramayı 2007 yılında piyasaya sürdüğü iPhone ile yaptı. Apple’ın vergi ödememek için ABD’ye getirmediği ve dünyanın dört bir yanına dağılmış büyük bir nakit parası var. Yakında zamanda en popüler müzik keşif uygulaması Shazam ’ı 400 milyon dolara satın almak için el sıkıştı ancak bu satınalma Avrupa Birliği Rekabet Komisyonu’nun incelemesi altında. Şirket’in büyük gizlilik içinde yürüttüğü sürücüsüz elektrikli otomobil projesi de mevcut.
Alphabet
Google’ın çatı şirketi Alphabet sunduğu servislerle interneti kontrolü altına almış desek abartı olmaz. Arama motoru Google, reklam servisi AdSense, e-posta hizmeti Gmail, bulut depolama servisi Google Drive, YouTube, Web tarayıcısı Chrome en çok bilinen Alphabet servisleri. Dünyanın en yaygın kullanılan mobil işletim sistemi Android ise yüzlerce markanın akıllı cihazına hayat veriyor. Google da sürücüsüz otomobil projesine sahip. Geçtiğimiz yıl Avrupa Birliği Komisyonu internet aramalarındaki hakim konumunu kötüye kullandığı gerekçesiyle Google’a 2.42 milyar euroluk para cezası kesmişti.
Microsoft
Microsoft’un girmediği ev ve ofis kalmadı. Office, Microsoft Server ürünleri ile kurumsal dünyaya da yayılan şirket Xbox oyun konsoluyla da büyük bir başarı yakaladı. Hotmail ile başlayan e-posta servis hizmetini Outlook markası altında sürdüren Microsoft, 2011 yılında 8,5 milyar dolara Skype ’ı, 2013 yılında 7 milyar dolar ödeyerek Nokia ’yı, 2016 yılında ise 26,6 milyar dolar ödeyerek LinkedIn ’in satın aldı.
Amazon
Online kitap satışı ile dijital dünyaya adım atan Amazon, bugün dünyanın en büyük online perakendecisi konumunda. Kurucusu Jeff Bezos ise dünyanın en zengin insanı unvanının sahibi. Amazon, masum bir e-ticaret sitesi gibi görünse de şirketin asıl yoğunlaştığı alan AWS ürünü. Amazon Web Services, dijital dünyanın ihtiyacı olan depolama, ve sunucu hizmetlerini bünyesinde barındırıyor.
Facebook
Korkutucu Beşli içinde sicili en kabarık olan Facebook. Kurucusu Mark Zuckerberg, Cambridge Analytica skandalı sonrası özür dilese de halen kafalarda soru işaretleri var. Facebook, 2012 yılında 1 milyar dolara Instagram’ı, 2014 yılında ise dünyanın en çok kullanılan mesajlaşma uygulaması WhatsApp ’ı 19 milyar dolara satın aldı.
