En büyük olacak!

İstanbul’un artan havayolu trafiğine cevap verebilmesi için tasarlanan üçüncü havalimanı ihalesi 3 Mayıs’ta yapılacak. İnşaatında yılda 80 bin kişinin çalışacağı, bittiğinde 120 bin kişiye istihdam yaratacak yeni havalimanının 7 milyar euroya malolması bekleniyor. Yeni havaalanı 4 etaptan oluşacak. İhaleyi alan firmanın yer tesliminden itibaren 42 ay sonra ilk etabı faaliyete geçirmesi istenecek. Bu yüzden finansman görüşmeleri beklenmeksizin yüzde 20 özkaynak şartı ile inşaatın hemen başlaması beklenecek. Dolayısıyla bu ihalede sadece mali gücü sağlam firmaların kapışması bekleniyor.

ANKARA - Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım, İstanbul’a yapılacak 3. havalimanıyla ilgili uzun süredir merak edilen detayları açıkladı. Yıldırım, yeni havalimanının 4 etaptan oluşacağını, tüm etaplar tamamlandığında yılda 150 milyon yolcu sayısıyla dünyanın en büyüğü olacağını söyledi. Yeniköy-Akpınar arasında, Karadeniz sahil şeridinde 77 milyon m2 büyüklüğündeki alana ve denize sıfır şekilde yapılacak havalimanının ihale tarihi ise, 3 Mayıs 2013 olarak açıklandı.

Bakan Yıldırım, “Yap-İşlet-Devret modeli ile gerçekleştirilecek ihalede farklı bir yöntem izlenecek. Finansmanı sağlamak amacıyla belirli bir süre için yolcu ve tarife garantisi verilmesi öngörüldü. İstanbul’a yapılacak yeni havalimanının işletme süresi 25 yıl olacak. İhalede 25 yıllık toplam kira bedeli yarıştırılacak. En fazla kira ödemeyi kabul eden ihaleyi kazanacak. İhale ilanına yarın çıkılacak, ihale 3 Mayıs 2013 tarihinde yapılacak’’ dedi. Binali Yıldırım, yeni havalimanında yolcu garantisinin 12 yıl için toplam 342 milyon yolcu olduğunu, finansman hariç maliyetini ise 7 milyar euronun üzerinde öngördüklerini de dile getirdi.

İstanbul’a yapılacak üçüncü havalimanı ihalesi 3 Mayıs 2013 tarihinde saat 10.00 itibariyle isteklilerin ve basının huzurunda gerçekleştirilecek. ihlanin yapıldığı gün ihaleyi kazanan da belli olacak. İhale ilanı bugünden itibaren ulusal gazetelerde yer alacak. Havalimanının zemin etütlerine ilişkin çalışmalar tamamlandı ve ilgili rapor da çıkma aşmasında bulunuyor. Havalimanı şehir bağlantısını sağlayacak ulaşım altyapısının kara ulaşımı, raylı sistem, havalaanı inşaatıyla eş zamanlı olarak gerçekleştirilecek. Havalimanına erişimin sağlanması konusunda, Karayolları, Alt Yapı Yatırımları ve Devlet Demir Yolları genel müdürlükleri koordineli olarak çalışıyor.

Hükümet, söz konusu havalimanının ilk etabının yer tesliminin ardından 42 ay içinde tamamlanmasını hedefliyor. Yatırımın başlaması ile birlikte sadece inşaat aşamasında yılda ortalama 80 bin kişiye iş imkanı sağlanacağı, havalimanının tam kapasiteyle hizmete girmesi durumunda ise toplam 120 bin kişiye istihdam sağlanacağı hesaplanıyor.

Belirlenen takvime göre İstanbul yeni havalimanının ilk etabını, ihalenin karara bağlanmasından ve yer teslimi yapılmasından itibaren 42 ay içerisinde tamamlanması hedefleniyor. Böylece yatırımcıya verilen süre 42 ayla sınırlandırılmış olacak. İhale yapıldıktan sonra yüklenici firmanın kredi işlemlerini beklemeden yüzde 20 öz kaynakla işe başlama şartı konuldu. Yüzde 20 özkaynak şartının pek çok talipliyi engelleyeceği ihalede sadece mali gücü yüksek büyük grupların yarışabileceği belirtiliyor.

6 adet pisti, 4 terminali olacak

Proje 4 aşamada gerçekleştirilecek. Birinci aşama toplam 90 milyon yolcu kapasitesine sahip olan yolcuların kullanımına yönelik her türlü donanıma sahip 680 bin metrekare büyüklüğünde ana terminal, 170 bin metrekare büyüklüğünde ikinci terminal veya uydu terminal olmak üzere iki terminal binası, terminallerde toplam 88 yolcu köprüsü, 12 bin araçlık kapalı otopark, birbirinden bağımsız uluslararası ölçülere uygun büyük gövdeli, uçakların da rahatlıkla inip kalkabileceği 3 pist, 8 paralel taksi yolu, yaklaşık 4 milyon metrekarelik apron, 3 teknik blok, bir kule, şeref salonu, kargo ve genel havacılık terminalleri, içinde hastane, ibadethane, kongre merkezlerinin yer aldığı diğer sosyal donatı alanlarından oluşacak. İkinci etap sonunda bir pist, 3 paralel taksi yolu daha yapılırken, üçüncü etapta ise deniz tarafına yapılacak 500 bin metrekare büyüklüğünde yıllık 30 milyon yolcu kapasiteli terminal binası, paralel taksi yolları, ilave apronla birlikte bir ilave pist daha yapılacak. Dördüncü etapta ise 340 bin m2 büyüklüğünde 30 milyon yolcu kapasiteli yeni bir terminal daha yapılırken, böylece terminal alanı 1 milyon 400 bin metrekareye ulaşmış olacak.

Tüm etaplar tamamlandığında yaklaşık 1,5 milyon metrekarelik kapalı alanı, yıllık 150 milyon yolcu kapasitesi, 165 yolcu köprüsü, terminaller arasındaki ulaşım raylı sistemle yapıldığı 4 ayrı terminal binası, 3 teknik blok ve hava trafik kontrol kulesi, 8 kontrol kulesi, her türlü uçak tipinin operasyonuna uygun müstakil 6 pist, 16 taksi yolu, 500 uçak park kapasiteli toplam 6,5 milyon metrakare büyüklüğünde apron, şeref salonu, kargo ve genel havacılık terminali, devlet konuk evi, yaklaşık 70 bin araç kapasiteli açık ve kapalı otopark, havacılık tıp merkezi, oteller, itfaiye ve garaj merkezi, ibadethaneler, kongre merkezi, güç santralleri, arıtma ve çöp bertaraf tesisleri gibi yardımcı tesislerden oluşacak.

YENİKÖY AKPINAR ARASINDA

Yeni Havalimanı, İstanbul’un Avrupa yakasında, Yeniköy ve Akpınar yerleşim yerleri arasında, Karadeniz sahil şeridinde yer alan yaklaşık 77 milyon m2 büyüklüğündeki bir alana yapılacak. Bu alan bölgenin ekolojik dengesi, rüzgar verileri, doğal ve yapay mania durumları dikkate alınarak belirlendi. Söz konusu arazi Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından rezerv alan olarak ilan edildi. Yapılan işbirliği protokolü gereği Çevre ve Şehircilik Bakanlığı halen kamulaştırma ve ÇED çalışmalarını yürütüyor.

Henüz adı yok

Yeni yapılacak havalimanının isiminin ne olacağı sorusuna Yıldırım, bu havalimanının tartışmasız bir havalimanı olacağını, çünkü bu havalimanının rakibinin olmadığını söyledi. Havalimanı başarıyla gerçekleştirilirse İstanbul’un yüz akı olacağını ifade eden Yıldırım, ”Büyük bir proje, zor bir işe girdik. Türkiye bu büyüklükteki bir projeyi ilk kez yap işlet devret modeliyle gerçekleştirecek. Bizim işimiz eserleri ortaya çıkarmak, biz yapalım isim koyacak birileri çıkar. Eser ortaya çıkınca sahibi çok olur. Önemli olan eseri ortaya koymak” diye konuştu.

TAV’a 4 yıl ödeme yapılacak

Yeni havalimanı işletmeye açıldıktan sonra Atatürk Havalimanı’nda genel havacılık hizmetleri, kargo hizmetleri, bakım onarım hizmetleri ve havacılıkla ilgili faaliyetler yapılacak, ancak yolcu trafiği sona erecek. Bakan Yıldırım, Atatürk Havalimanı’nın işletmecisi TAV’la ilgili olarak da, yeni havalimanı hizmete girdikten sonra Atatürk Havalimanı’nın işletmecisine, sözleşmesinde öngörülen taahhütlerin yerine getirileceğini vurguladı. Buna göre TAV’ın sözleşme süresi olan 2021’den önce 3. havalimanının faaliyete geçmesi halinde, şirketin kâr kaybı ödenecek. Havalimanın ilk etabının 2018’de faaliyete geçeceği varsayılıyor. Böylece ilk hesaplara göre TAV’a 4 yıllık bir ödeme yapılması gerekecek.

150 milyon kapasitesi ile en büyük olacak

Havalimanı tam kapasiteye ulaştığında, şayet dünyada yeni bir proje çıkmazsa, yolcu kapasitesi bakımından dünyanın en büyük havalimanı olacak. Yeni İstanbul Havalimanı Yap-İşlet-Devret modeliyle gerçekleştirilecek. Havalimanı projesinin finansmanını sağlamak amacıyla belirli bir süre için yolcu ve tarife garantisi verilecek. İhale, farklı bir yöntemle yapılacak. Bu projede, işletme ve yapım süreleri yerine, idareye belirli bir işletme süresinde ödenecek kira yarıştırılacak. En başından havalimanının işletme süresi 25 yıl olarak sabitlenmiş durumda. İşletme süresi yapım işlerinin tamamlanmasını takip eden ve havaalanının işletmeye alınmasıyla birlikte başlayacak, 25 yıl devam edecek. İstekliler tekliflerini verirken yatırım bedeli, yapım süresi ve işletme süresini dikkate alarak 25 yıllık işletme süresi için Devlet Hava Meydanları İşletmelerine ödeyecekleri toplam kira bedelinde yarışacak. Kira bedeliyle yarışacak firmalar, 25 yıl için tek fiyat verecek, ancak verilen fiyat her yıl eşit taksitler halinde ödenecek. Teklifler önce teknik anlamda değerlendirilecek. Gerek mali, gerek teknik yeterliliğe sahip teklifler geçerli kabul edilecek. İkinci aşamada da fiyat zarfı açılacak. Daha sonra verilen bu kira bedelleri yarıştırılacak. Böylece işletme süresinde en fazla kira ödemeyi taahhüt eden istekli ihaleyi kazanmış olacak.